Over det kinesiske hav

Gaute Heivoll: Over det kinesiske hav

Igjen skriv Heivoll ei bok med utgangspunkt i historiske hendingar. Denne gongen er det om eit ektepar som bygger ein stor heim i ei bygd i Vest-Agder der dei vil ta imot psykisk utviklingshemma og psykisk sjuke menneske. Dei ønskte å bruka heimen til å gi pleie i «Kristi kjærlighets ånd». Me følgjer dei frå 2.verdkrig og fram til 1973.

Det blir etter kvart ei temmeleg samansett forsamaling i dette huset. I tillegg til familien på fire, er det ein eldre onkel av mora; Josef som syng så fint, Matiassen som hadde vore innesperra i ei gruve i Amerika og ikkje blitt heilt seg sjølv etterpå, Christian Jensen som skulle ha blitt prest, men var i «overkant begava» og fem søsken frå Stavanger. Dei yngste av søskena var på alder med sonen i huset, eg-personen i boka, og dei leikar og er ein del i lag. Den eine av søskena, Ingrid, får hovudpersonen eit spesielt nært forhold til.

Me følgjer desse personane gjennom mindre og større hendingar, og boka blir kanskje noko langdryg. Likevel er boka interessant fordi ho gir eit realistisk bilete av behandlinga av og synet på psykisk sjuke og psykisk utviklingshemma  på denne tida. Ikkje minst stiller boka spørsmålet: Kva er eit menneske? Og gjennom dei fine skildringane av kvar av bebuarane i heimen, er boka eit innlegg i kampen for menneskeverd. Me ser òg at ordningane samfunnet har for denne gruppa, er blitt annleis. Då foreldra slutta å ha omsorga for desse fem søskena, får dei plass på Nærland. Dette er på den tida eit typisk «institusjonsbygg». Mot slutten av boka fortel eg-personen om eit besøk han tar til dei på Nærland, og då har dei fått eiga leilegheit og bur igjen i lag som ein familie.

Ei bok vel verd å lesa!

Anne